آموزش عکاسی
عکاسی چیست؟
عکاسی یک روش ارتباطی جهانی و ابزار ارزشمندی در همه ی زمینه ها به شمار می آید. از مسائل خانوادگی گرفته تا عکس هایی از انفجار بزرگ و یا عکس های ماهواره ای از کره ی ماه یا زمین، عکس ها همه چیز را حتی اگر به چشم انسان قابل رویت نباشند، ثبت می کنند. بنابراین می توان گفت که عکاسی روند ساخت عکس ها از طریق حرکت نور بوده و یک اختراع علمی و علاوه بر آن یکی از اشکال اصلی هنر به شمار می رود.
در حقیقت عکاسی بازی با نور است. کلمه ی عکاسی از لغات یونانی فوتو به معنی «نور» و گراف به معنی «ترسیم» برگرفته شده است.
اولین عکس ثبت شده توسط نور
انواع دوربین
الف) انواع دوربین بر اساس عملکرد
- عکاسی
- فیلمبرداری
ب) انواع دوربین بر اساس تکنولوژی
- آنالوگ
- دیجیتال
دوربین های آنالوگ به دوربین هایی گفته می شود که تصویر در آن ها روی صفحه شیمیایی یا فیلم عکاسی ثبت می شود. در دوربین های دیجیتال تصویر روی یک حسگر الکترونیکی ثبت می شود. امروزه دوربین های دیجیتال نیر بر اساس اندازه حسگر به سه دسته مدیوم فرمت (medium format)، فول فریم (full frame) و کراپ (crop-frame) تقسیم می شوند. در ذیل نمونه ای از انواع دوربین های دیجیتال و میزان زاویه دید آن ها بر حسب اندازه حسگر آورده شده است.
اجزای یک دوربین عکاسی دیجیتال
دوربین های عکاسی برند های مختلف از لحاظ ظاهری کمی متفاوت هستند ولی به طور کلی و مشترک همه آن ها دارای اجزای زیر هستند:
کپ لنز / درپوش لنز (Lens Cap)
لنز جزو صدمه پذیر ترین و کلیدی ترین بخش های دوربین می باشد که درپوش لنز وظیفه حفاظت از سطح آن را بر عهده میگیرد. این درپوش محافظ زمانی روی لنز قرار میگیرد که قصد عکاسی نداریم .
لنز دوربین (Lens)
به مجموعه ای از عدسی ها که با کارایی های متمایز و آرایش منحصر بفرد کنار هم قرار میگیرند لنز گفته می شود . کار این مجموعه ی عدسی ها ، مدیریت و هدایت پرتوهای ورودی به سمت سنسور می باشد . انتخاب یک لنز مناسب بستگی به سبک عکاسی شما و میزان خلاقیت عکاس دارد ولیکن حتما نام لنز های عریض ، فوق عریض و تله فتو را بیشتر شنیده اید.
رینگ زوم (Ring Zoom)
به زبان خودمانی ، رینگ زوم همان حلقه های متحرک دور لنز می باشند که با چرخاندن آنها زاویه دید و فاصله کانونی تغییر میکند و بر این اساس می توانید وارد قلمرو تصاویر ماکرو شوید یا بوکه های هنری ثبت کنید .
بدنه (Body)
بدنه تمام آن بخشی است که در دست شما بعنوان عکاس قرار میگیرد . علاوه بر این تمام اجزای اضافه شونده دوربین روی بدنه سوار می شوند . مثلا فلاش یا لنز و…امروزه بدنه های موجود در بازار به دو دسته کلی تقسیم می شوند :
- بدنههای پلاستیکی:
همانطور که از نامش مشخص است ، این نوع بدنهها از جنس پلاستیک فشرده و با کیفیت ساخته میشوند؛ اغلب مقاومت متوسط رو به بالایی دارند و از مزایای آنها این است که بسیار سبک و خوش دست میباشند. این نوع بدنهها را در دوربینهای نیمه حرفهای و دوربینهای کاربری خانگی بیشتر میبینید .
- بدنههای ترکیبی یا بدنههای فلزی پلاستیکی:
در این نوع بدنه ها ، در کالبد اصلی دوربین فلز منیزیم یا تیتانیم استفاده شده است و پوشش رویی دوربین با پلاستیک مقاوم پوشانده میشود. حتما حدس زده اید که این نوع بدنه ها برای دوربینهای حرفهای استفاده می شود تا مقاومت در برابر صدمات فیزیکی به کمترین حد ممکن کاهش یابد. افزایش وزن بدنه های ترکیبی نسب به بدنه های پلاستیکی اجتناب ناپذیر است اما اگر عکاسی خبری انجام میدهید یا عکاس طبیعت هستید و سر و کارتان با کوهستان و فضای باز است بهتر است وزن نسبتا بالا را به جان بخرید و یک دوربین با بدنه پلاستیکی-فلزی تهیه کنید .
امکان ندارد برای هر بار عکاسی ، سر و کارتان به این دکمه معروف نیوفتد. قطعا پرکاربردترین دکمه تعبیه شده روی بدنه دکمه شاتر است. شاتر همان دکمه ای است که با فشردن آن عکس ثبت میشود. یک نکته ظریف در مورد دکمه شاتر وجود دارد که برخی افراد ممکن است از آن بی اطلاع باشند؛دکمه شاتر دکمه ای دو وضعیتی است یعنی ابتدا تا نیمه فشرده میشود، (اصطلاحا به آن نیم شات میگویند) سپس تا انتها فشرده می شود و فرآیند ثبت عکس کامل می شود که معروف به شات کامل است.
نیم شات راه حلی سریع به منظور آماده شدن دوربین و انجام تنظیمات لازم است.
چرخندهها یا اسکرول ها (Camera Scroll)
اسکرول یا چرخنده همان دکمه چرخشی روی دوربین می باشد , اینکه دوربین شما چند اسکرول داشته باشد بستگی به سطح فعالیتش دارد؛ بعضی از دوربینها به یک اسکرول و برخی دیگر به دو اسکرول مجهز می باشند، هریک قابلیت و تنظیمات خاصی را دنبال میکند.
صفحه نمایش دوربین یا LCD
صفحه نمایش هم در اغلب دوربین ها یکی . در برخی مدل های خاص دوتا می باشد . در اغلب دوربین ها یک نمایشگر اصلی در پشت دوربین قرار گرفته است و در مدل های حرفهایتر دو نمایشگر وجود دارد. صفحه نمایش اصلی درپشت دوربین و صفحه نمایش فرعی کوچکتر در بالای دوربین قرار دارد و فقط جهت دیدن تنظیمات دوربین میباشد.
شورت کی یا کلید های میانبر
کارکرد این کلید ها منحصر بفرد و هریک در راستای انجام فعالیتی خاص طراحی شده اند که توضیح ریز به ریز آن از حوصله این مقاله خارج است . همانطور که از اسم این کلیدها مشخص است ، مسیر میانبر را پیش روی شما قرار میدهند تا سرعت عکاس به نسبت بالاتر رود .
کفشک فلاش دوربین (hot shoe)
همانطور که در پاراگراف های ابتدایی توضیح دادیم ، بدنه اصلی محل نصب برخی اجزای جانبی از جمله فلاش می باشد . محل نصب فلاش بر روی دوربین hot shoe نام دارد
فلاش جهنده یا پاپ آپ فلاش
همه فلاش ها به صورت اجزای جانبی روی بدنه سوار نمی شوند. در برخی دوربین یک ماژول متحرک و مکانیکی وجود دارد که در مواقع لازم ، بیرون می آید و فرآیند نوردهی را تکمیل میکند .
انتخابگر تنظیمات دوربین یا سلکتور مود های عکاسی دوربین
به کمک این دکمه چرخشی می توانید سبک عکاسی خود را به دوربین اعلام کنید تا دوربین به صورت اتوماتیک بهترین تنظیمات پیش فرض را اعمال کند.
نوردهی
بعد از اینکه با اجزا و دکمه های مختلف دوربین آشنا شدیم به سراغ عکاسی می رویم. نورهی به معنای برخورد نور با سنسور دوربین است. در واقع عکاس باید نور را از میان دیافراگم در مدت زمان مشخص عبور دهد تا پس از برخورد نور با سنسور تصویر شکل گیرد. دیافراگم ها و شاترها به منظور کنترل نوردهی مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتی که نور ورودی بیش از حد باشد، تصویر می سوزد که به آن نوردهی بیش از حد و در حالت برعکس نوردهی کم می گویند. بنابراین، تنظیم دیافراگم مناسب و سرعت شاتر مسئله ی بسیار حساسی است. حال سوال اینجاست که دیافراگم و سرعت شاتر به چه عواملی مبتنی هستند؟
دستی یا بر روی سه پایه: با استفاده از سه پایه، یک دیافراگم کوچک و سرعت شاتر کم وضوح بیشتر و عمق زمین بهتری در عکس ایجاد می شود.
سوژه ی متحرکت: در صورتی که سوژه متحرک باشد، یک دیافراگم بزرگ با سرعت شاتر بالا مورد نیاز خواهد بود.
وضوح جزییات: در این صورت به دیافراگم کوچک با سرعت شاتر کم نیاز دارید.
دیافراگم و ضریب f: دیافراگم سوراخی است که اندازه ی آن با توجه به امکان عبور نور کم یا زیاد متفاوت است. اندازه ی دیافراگم از طریق ضریب f به نمایش در می آید.
گستره ی دیافراگم می تواند به این شکل باشد: f 1.4، f 2، f 22، f 32
شاتر و سرعت شاتر: شاتر از برخورد نور با سنسور تا زمان مشخص نوردهی جلوگیری می کند، پس از باز شدن شاتر برای زمان مشخص، نور از طریق دیافراگم لنز به سنسور می رسد.
ISO: حساسیت حسگر با عنوان «سرعت» شناخته شده و با اعداد ASA/ISO به نمایش در می آید.
عمق زمین: عمق زمین اصطلاحی به معنای مقدار فاصله ای است که فاصله ی جلو و پشت سوژه محدود می سازد؛ در این فاصله تصویر بسیار شفاف است.
به طور خلاصه می توان گفت که تغییر هر کدام از تنظیمات دوربین با توجه به نوع عکس و ژانری که عکاسی می کنیم، یک اثر مثبت و یک اثر منفی برای ما دارد. مثلا یک عکاس ورزشی را در نظر بگیرید. این عکاس نیاز به سرعت شاتر بالا دارد پس برای ثبت یک عکس روشن باید در همان زمان کم نور کافی را به سنسور برساند. (چطور؟) با استفاده از دیافراگم بازتر و افزایش حساسیت نور را جبران میکند. حال یک عکاس طبیعت را در نظر بگیرید. این عکاس باید یک عکس با جزییات کامل ثبت کند پس از دیافراگم بسته (عدد f-stop بالاتر باشد دیافراگم بسته تر است) استفاده می کند. با این کار روزنه عبور نور باریک می شود پس عکاس با استفاده از سرعت شاتر پایین (افزایش مدت زمان برخورد نور با سنسور) یا افزایش ISO نور ورودی را کنترل می کند تا یک عکس روشن ثبت کند.
منظور از عکس روشن عکسی است که به دلیل نور زیاد سفیده سفید نشده باشد و یا به دلیل نور کم سایه و تاریک نباشد.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که:
افزایش سرعت شاتر دو اثر دارد:
1- نور ورودی کمتر می شود. 2- سوژه متحرک ثابت ثبت می شود.
کاهش سرعت شاتر:
1- نور ورودی بیشتر می شود. 2- سوژه به صورت کشیده ثبت می شود.
افزایش f-stop:
1- نور ورودی کم می شود. 2- عمق میدان زیاد می شود. (جزییات عکس بیشتر می شود)
کاهش f-stop:
1- نور ورودی زیاد می شود. 2- عمق میدان کم می شود. (محدوده ای از تصویر محو می شود)
افزایش ISO:
1- عکس روشن تر می شود. 2- روی تصویر خروجی دانه های سفید و سیاه و رنگی می افتد که به اصطلاح عکس نویز می گیرد.
کاهش ISO:
1- عکس تاریک تر می شود. 2- نویز کمتری می گیرد.
در دو شکل زیر می توان کل مطالب نوردهی را خلاصه کرد: